Μαρία Κοτζακόλιου, Δευτέρα 31 Αυγούστου 2020
Το Ινστιτούτο Γεωπονικών Επιστημών (Ι.Γ.Ε.) είναι Ν.Π.Δ.Δ. τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και διαχειρίζεται το Κληροδότημα της Ιφιγένειας Α. Συγγρού. Λειτουργεί αδιαλείπτως από το 1901 υλοποιώντας τους πολύπλευρους σκοπούς της ίδρυσής του. Συμβάλλει στην ανάπτυξη της Ελληνικής Γεωργίας μέσω της εκπαίδευσης, σε εξειδικευμένα αγροτικά θέματα (όπως μελισσοκομία, αμπελουργία, Oινολογία, δενδροκομία, λαχανοκομία, κηποτεχνία αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά κ.ά.). Παράλληλα διοργανώνει συνέδρια και ημερίδες γεωπονικού ενδιαφέροντος, ενώ τα τελευταία χρόνια κάνει και Προγράμματα Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης για μαθητές.
Το Κληροδότημα της Ιφιγένειας Συγγρού, με την νομική μορφή ως «Ινστιτούτο Γεωπονικών Επιστημών», συμπληρώνει φέτος 100 χρόνιας ζωής. Ως φυσική συνέχεια της Ελληνικής Γεωργικής Εταιρείας , από τις αρχές του 20ου αιώνα, έχει σκοπό να μορφώνει καλούς γεωργούς και κηπουρούς.
Σε αυτό το πνεύμα και με δεδομένη την πίστη στην αρχή της συνέργειας, το Δ.Σ τον Οκτώβριο του 2019, αποφάσισε να ανασυστήσει τον κήπο του Πύργου Συγγρού (νεοκλασσικό Ziller, χτισμένο στα τέλη του 19ου αιώνα). Το πνεύμα του σχεδιασμού αλλά και του μηνύματος που θα έπρεπε να δίνει ο κήπος αυτός έπρεπε αφενός να συμφωνεί με την επιθυμία της δωρήτριας, αφετέρου να προβάλλει μία «λύση» για τη σύγχρονη Ελληνική κηποτεχνική κουλτούρα, μέσα από συνεργασία.
Κατά αυτόν τον τρόπο, ο Πρόεδρος του Ι.Γ.Ε κ. Νίκος Θυμάκης, Γεωπόνος-Κηποτέχνης, στο πλαίσιο πρόσκλησης του Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Αρχιτεκτονικής Τοπίου του ΑΠΘ για διάλεξη με θέμα τα Διαχειριστικά Σχέδια Έργων Πρασίνου τον Δεκέμβριο του 2019, ανέθεσε στις διδάσκουσες του μεταπτυχιακού προγράμματος Δρ. Ελένη Αθανασιάδου , Δρ. Αναστασία Παπαδοπούλου και σε ομάδα φοιτητών (*) , το σχέδιο του κήπου ως εργασία. Το επόμενο διάστημα, συλλέχθηκαν στοιχεία και ξεκίνησε ο σχεδιασμός, ο οποίος, λόγω των περιορισμών του Covid19, ολοκληρώθηκε την τελευταία εβδομάδα του Απριλίου 2020. Στη συνέχεια, ενεργοποιώντας τις «συνέργειες» με τους φορείς που συνυπάρχουν στο Κτήμα Συγγρού (ΕΠΑΣ Συγγρού του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, Σχολείο Αναβρύτων, Εθελοντική Ομάδα για το Δάσος Συγγρού 1989, Φίλοι του Δάσους Συγγρού και ανεξάρτητους εθελοντές) , ο κήπος φυτεύτηκε και συντηρείτε. Το πιστοποιημένο φυτικό υλικό , δωρίσθηκε από 7 Ελληνικά Φυτώρια και είναι αμιγώς παραγόμενο στην Ελλάδα (***).
Έτσι, ένας «Ελληνικός Κήπος» (Hellenic Garden) {(Είναι μία καθιερωμένη «τάση» στην παγκόσμια κηποτεχνία. Στην πραγματικότητα , πρόκειται για τη σχεδιαστική, κατασκευαστική και διαχειριστική καταγραφή και άποψη μικροτοπίων της χώρας μας μέσα από φυσικά υλικά και φυτικά είδη που χαρακτηρίζουν τοπία περιοχών της πατρίδας μας περιγράφοντας πολιτισμό, ιστορία, επιστήμη, τέχνη, αγροτική πρακτική…αυτό που λέμε «άρωμα Ελλάδας (Θυμάκης Ν. , 2019, AIPH Conference, Holland)} με στοιχεία σχεδιασμού και διαχείρισης «ενάντια στην κλιματική αλλαγή», που τηρεί την αρχή «να γυρίζει, να μυρίζει και να …σφυρίζει (παρουσία πουλιών και μελισσών) » , κοσμεί το σημαντικό αυτό μνημείο σύγχρονης αρχιτεκτονικής , που εδώ και 30 χρόνια περίπου δεν είχε κήπο. Φυσικά, αποτελεί «υπαίθρια τάξη» ανθοκομίας και κηποτεχνίας ενώ δίνει το παράδειγμα συνέργειας όλων των δυνάμεων που επιθυμούν το όραμα της δωρήτριας και εθνικής ευεργέτιδας Ιφιγένειας Συγγρού να συνεχιστεί προς το κοινό όφελος.
Η Κεντρική Ιδέα
“Σε ένα δασικό περιβάλλον όπου κυριαρχούν τα πεύκα και οι κουκουναριές, αναζητούμε έναν κήπο ‘ελληνικό’, έναν κήπο με εκπαιδευτικό και αγροτικό χαρακτήρα. Υπάρχει όμως ο ελληνικός κήπος; Και αν ναι, τι είναι ακριβώς αυτός; Κάπου ανάμεσα στην αρχαία Ελλάδα και το Μεσογειακό κήπο, τα ενδημικά φυτά και την ελληνική παράδοση γενικότερα, επιχειρήσαμε μία περιγραφή του ελληνικού κήπου. Αποφασίσαμε ότι αυτό που τον χαρακτηρίζει δεν είναι άλλο από τα συναισθήματα που προκαλεί η ελληνική εξοχή στον καθένα και τις μνήμες που αυτή ξυπνά. Είναι με λίγα λόγια ό,τι έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε αλλά και να αισθανόμαστε στο ελληνικό τοπίο. Ερχόμενοι από διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας αλλά και με τις εντυπώσεις και εμπειρίες που «κουβαλά» ο καθένας από εμάς, δημιουργήσαμε ένα παζλ εικόνων το οποίο έγινε η αφορμή για το σχεδιασμό αλλά και την επιλογή των ειδών που θα χρησιμοποιηθούν. Ιδανικά λοιπόν, ο κήπος μας δημιουργεί δυνατά αισθήματα, θυμίζοντας σε όλους κάποιες διακοπές, μια βόλτα στην εξοχή, ένα τοπίο που παρατηρήσαμε σε ένα ταξίδι με το αμάξι. Στο πλαίσιο αυτής της ιδέας, αλλά και τιμώντας το χαρακτήρα του κτήματος, ο κήπος στη διατηρητέα έπαυλη του Ανδρέα Συγγρού θα αλλάζει μέσα στις εποχές, με είδη αυτοφυή της Ελλάδας αλλά και μεσογειακά, και κατάλληλα για το κλίμα της περιοχής, αποτελώντας ταυτόχρονα ενδιαίτημα για ωφέλιμα έντομα, όπως οι μέλισσες που βρίσκονται εκεί. Στην αυστηρότητα των παρτεριών, των κτιρίων και των σκληρών δαπέδων, θα επιχειρήσουμε να απεικονίσουμε την ελληνική εξοχή του καθενός μας, σε έναν συνδυασμό γραμμών, υφών και χρωμάτων, σε μια ισορροπία ανάμεσα στα παρτέρια και τα προτεινόμενα φυτά.
Η μορφή του σχεδιασμού
Η μορφή του σχεδιασμού βασίζεται στην ενοποίηση των νατουραλιστικών γραμμών του ευρύτερου περιβάλλοντος χώρου με τον αυστηρό κάνναβο του ίχνους του κτιρίου. Προεκτείνοντας τις γραμμές του κτιρίου δημιουργείται ένας κατακόρυφος κάνναβος ο οποίος διακόπτεται με μια ενιαία καμπύλη που λειτουργεί ως κύρια διαδρομή. Η καμπυλόμορφη διαδρομή (είτε από πατημένο χώμα, είτε από χαλίκι) επιτρέπει στον επισκέπτη να περιηγηθεί και να δει ποικιλία μεσογειακών φυτών. Σημειακοί καθιστικοί χώροι στη διαπλάτυνση της διαδρομής προσφέρονται για στάση και ανάδειξη των χαρακτηριστικών των φυτών όπως η γραμμή, η υφή, το σχήμα, το χρώμα, το άρωμα και ο ήχος“.
Για όλες αυτές τις δράσεις, αλλά και για την συμπλήρωση του ενός έτους της νέας Διοίκησης του ΙΓΕ, θα παραχωρήσει συνέντευξη ο Πρόεδρος, κ. Νικόλαος Θυμάκης, στην Μαρία Κοτζακόλιου και στον ραδιοφωνικό σταθμό Viva Fm 95.3 στις 9 το βράδυ, σήμερα Δευτέρα 31 Αυγούστου.
Σας παραθέτουμε φωτογραφικό υλικό και στιγμιότυπα από τις δράσεις και τη διαμόρφωση του εξωτερικού χώρου στο Κτήμα Συγγρού.








(*) Ομάδα εργασίας σχεδιασμού
Ελένη Αθανασιάδου δρ. Αρχιτέκτων Τοπίου ΑΠΘ, Γεώπονος, BSc, MSc – συντονίστρια -καθοδήγηση ομάδας, μετατροπή αρχικής κεντρικής ιδέας σε σχέδιο αρχιτεκτονικής τοπίου, επιμέλεια σχεδίου γενικής οργάνωσης, δημιουργία σχεδίου φύτευσης, σκίτσα, τεύχος
Αναστασία Παπαδοπούλου δρ. Αρχιτέκτων μηχανικός, Αρχιτέκτων Τοπίου, ΑΠΘ – καθοδήγηση ομάδας, μετατροπή αρχικής κεντρικής ιδέας σε σχέδιο γενικής οργάνωσης (χειρόγραφο και autocad), σκίτσα, τεύχος Φοιτητές ΔΠΜΣ Αρχιτεκτονικής Τοπίου ΑΠΘ
Φοιτητές
Στέλλα Μαρκαριάν – Αθανασιάδου, Αρχιτέκτων εσωτερικών χώρων – κείμενο κεντρικής ιδέας, αρχικά σχέδια και σκίτσα, βασικό σχέδιο γενικής οργάνωσης (autocad), Σχέδιο δαπέδων – φωτισμού (αutocad)
Αλέξανδρος Μπαντόγιας, Γεωπόνος – δημιουργία autocad υφιστάμενης κατάστασης, επιμέλεια σχεδίου φύτευσης, δημιουργία σχεδίων εποχικότητας φύτευσης Κατερίνα Πρωτογήρου, Γεωπόνος – ανάλυση τοπίου, έρευνα και σχέδιο ηλεκτροφωτισμού, κατασκευαστική λεπτομέρεια πατημένου χώματος
Δώρα Στάμου, Δασολόγος – έρευνα για τα φυτά, δημιουργία καταλόγου στο excel με τα χαρακτηριστικά τους, δημιουργία προκαταρκτικών σκίτσων και σχεδίων για τη φύτευση, δημιουργία σχεδίων εποχικότητας φύτευσης
Ηρώ Σφουγγάρη, Γεωπόνος – αρχικό κείμενο κεντρικής Ιδέας, έρευνα για τα καθιστικά, σκίτσα
Αστέρης Τσελεπής, Δασολόγος – έρευνα για τα φυτά, δημιουργία καταλόγου στο excel με τα χαρακτηριστικά τους, δημιουργία προκαταρκτικών σκίτσων και σχεδίων για τη φύτευση, βασικά 3D-render προοπτικά υφιστάμενης κατάστασης για τη δημιουργία σκίτσων, δημιουργία σχεδίων εποχικότητας φύτευσης Δήμητρα Τσιακοπούλου – Αρχιτέκτων μηχανικός, ανάλυση τοπίου, έρευνα και σχέδιο ηλεκτροφωτισμού
(**) Χορηγοί Φυτικού Υλικού
Gryllies Water Lillies
Marigold Plants
Κιτάντζης Φυτά ΑΓΕΕ
Metaxas Plants
Anizoganthos Project
Φυτώρια Παραγιού Χρυσάνθη
Interplants
Χώματα: Μιχάλης Αναγνώστου

Μαρία Κοτζακόλιου
