Η αμυγδαλιά είναι δέντρο φυλλοβόλο, μικρού έως μεγάλου μεγέθους, με πλούσιο και βαθύ ριζικό σύστημα. Τα φύλλα της είναι απλά, κατ’ εναλλαγή, λογχοειδή, οδοντωτά και γυαλιστερά. Οι οφθαλμοί διακρίνονται σε ξυλοφόρους και ανθοφόρους. Οι ανθοφόροι οφθαλμοί, όπου από τον κάθε ένα εκπτύσσεται μόνο ένα άνθος, έχουν σχήμα σφαιρικό, ενώ οι ξυλοφόροι έχουν σχήμα οξύ και κωνικό. Ο καρπός είναι δρύπης και αποτελείται από το εξωκάρπιο, το μεσοκάρπιο και το ενδοκάρπιο που περικλείει το σπέρμα. Η αμυγδαλιά αποτελεί είδος που προτιμά θερμά και ξηρά κλίματα. Περιοριστικοί παράγοντες για την ανάπτυξή της είναι οι χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα και της άνοιξης καθώς και οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού. Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση που η θερμοκρασία κατέλθει πέρα από τους -4ºC, είναι δυνατό να προκληθεί ζημιά στα άνθη σε ποσοστό από 20 έως και 100%, ανάλογα με τον βαθμό ευαισθησίας της ποικιλίας. Επίσης, ακραίες υψηλές καλοκαιρινές θερμοκρασίες είναι δυνατό να προκαλέσουν συρρίκνωση της ψίχας στους καρπούς. Τα συμπτώματα συρρίκνωσης είναι δυνατό να είναι ακόμη πιο έντονα στην περίπτωση που οι υψηλές θερμοκρασίες συνοδεύονται και από συνθήκες έλλειψης εδαφικής υγρασίας. Ένα άλλο σημαντικό πρόβλημα την περίοδο της άνθισης είναι οι βροχοπτώσεις οι οποίες σε συνδυασμό με τον κρύο καιρό παρεμποδίζουν σημαντικά την πτήση των μελισσών με αποτέλεσμα να περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό η σταυρεπικονίαση και κατ’ επέκταση το ύψος της παραγωγής. Ως είδος , παρουσιάζει περιορισμένες ανάγκες σε ψύχος (250-400 ώρες) για διακοπή του λήθαργου, γι’ αυτό και δεν απαιτεί περιοχές με υψηλά υψόμετρα. Ανάλογα με την ποικιλία, η αμυγδαλιά μπορεί να καλλιεργηθεί από την επιφάνεια της θάλασσας μέχρι και το υψόμετρο των 1.000 μέτρων. Με βάση τα πιο πάνω, ιδανικές περιοχές για την ανάπτυξη της αμυγδαλιάς, θεωρούνται αυτές που χαρακτηρίζονται από ήπιο χειμώνα και μακρύ, χωρίς βροχές καλοκαίρι, με την προϋπόθεση ότι υπάρχει εξασφαλισμένη πηγή νερού.
Ιδανικά εδάφη για αποδοτικότερη παραγωγή:
Η καλλιέργεια της αμυγδαλιάς, για να μπορέσει να αποδώσει, απαιτεί εδάφη ελαφριάς ως μέσης μηχανικής σύστασης, με καλή αποστράγγιση και καλό αερισμό. Οπωσδήποτε, τα βαριά εδάφη όπως είναι τα αργιλώδη εδάφη θα πρέπει να αποφεύγονται, ειδικότερα εάν τα δέντρα είναι εμβολιασμένα σε υποκείμενο αμυγδαλιάς. Εξίσου σημαντικό για την καλλιέργεια της αμυγδαλιάς είναι και το βάθος του εδάφους. Η αμυγδαλιά απαιτεί βαθιά εδάφη για να είναι δυνατή η διείσδυση του ριζικού συστήματος και παράλληλα η αποθήκευση ποσοτήτων νερού για κάλυψη μέρους των υδατικών αναγκών του φυτού το καλοκαίρι. Πέραν των πιο πάνω, το έδαφος, πριν από την εγκατάσταση της φυτείας, θα πρέπει να εξετασθεί ως προς τη χημική του σύσταση. Αν για παράδειγμα το έδαφος είναι ασβεστώδες, τότε θα πρέπει να ληφθεί πρόνοια έτσι ώστε τα δενδρύλλια που θα φυτευτούν να μην είναι εμβολιασμένα σε συγκεκριμένα υποκείμενα όπως είναι τα υποκείμενα ροδακινιάς που παρουσιάζουν ευαισθησία στο ασβέστιο ή στην έλλειψη σιδήρου. Ένας άλλος παράγοντας σε σχέση με το έδαφος που πρέπει να εξετασθεί είναι το ιστορικό της καλλιέργειας του συγκεκριμένου εδάφους. Σε περίπτωση εκρίζωσης παλιού αμυγδαλεώνα και επαναφύτευσης νέου, θα πρέπει να γίνει οπωσδήποτε αλλαγή υποκειμένου. Συγκεκριμένα, εφόσον το επιτρέπουν οι συνθήκες, η νέα φυτεία θα πρέπει να είναι εμβολιασμένη πάνω σε υποκείμενο αμυγδαλοροδάκινου ή ροδάκινου.
Σχετικά με την εγκατάσταση του αμυγδαλεώνα.
Προετοιμασία εδάφους
Η σωστή προετοιμασία του εδάφους αποτελεί σημαντικό παράγοντα τόσο για την επιτυχία της ριζοβόλησης των δενδρυλλίων όσο και για τη μετέπειτα εξέλιξη της φυτείας. Σημαντικό μέρος της προετοιμασίας του εδάφους είναι η βαθιά καλλιέργεια έτσι ώστε να δημιουργηθούν ευνοϊκότερες συνθήκες ανάπτυξης του ριζικού συστήματος. Ωστόσο, στην περίπτωση που το υπέδαφος δεν είναι καλής ποιότητας, τότε συστήνεται η χρήση καλλιεργητή υπεδάφους ο οποίος αναμοχλεύει το υπέδαφος, σπάζει το σκληρό τμήμα αλλά συγχρόνως αφήνει το γόνιμο επιφανειακό στρώμα στη θέση του.
Έλεγχος υγείας δενδρυλλίων :
Ο έλεγχος της φυτοϋγείας των δενδρυλλίων αποτελεί τεράστιας σημασίας προϋπόθεση για την επιτυχή εγκατάσταση μιας νέας φυτείας. Για αυτό τον λόγο, το υλικό που εξασφαλίζεται θα πρέπει να διαθέτει τα απαιτούμενα φυτοϋγειονομικά πιστοποιητικά που φέρουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία, τα οποία πιστοποιούν ότι το δέντρο έχει την ταυτότητα της ποικιλίας η οποία φυτεύεται και είναι απαλλαγμένο από επιβλαβείς οργανισμούς .Επίσης, για σκοπούς καλύτερης εγκατάστασης, το ριζικό σύστημα των δενδρυλλίων θα πρέπει να είναι όσο το δυνατό πιο πλούσιο
Εγκατάσταση νέας φυτείας:
Φύτευση:
Η αμυγδαλιά μπορεί να φυτευτεί είτε με μπάλα χώματος είτε γυμνόριζη. Τα γυμνόριζα φυτά αναπτύσσουν πιο ισχυρό, ακτινωτό ριζικό σύστημα και είναι πιο σταθερά στις θέσεις τους σε ζημιές από δυνατούς ανέμους. Συστήνεται να φυτεύονται στις θέσεις τους από τα μέσα Νοεμβρίου μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου, χωρίς φύλλα, και αφού κλαδευτεί το υπέργειο μέρος τους, ανάλογα με το ριζικό σύστημα που διαθέτουν, δηλαδή όσο πιο μικρό είναι το ριζικό τους σύστημα τόσο πιο αυστηρό θα πρέπει να είναι και το κλάδεμα. Τα δενδρύλλια που φυτεύονται με μπάλα χώματος πρέπει να φυτεύονται στις θέσεις τους τέλος του φθινοπώρου με αρχές του χειμώνα, καθότι με τις πρώτες βροχές αρχίζουν να εκπτύσσουν νέες ρίζες και να εγκαθίστανται στο χωράφι και δεν χρειάζονται κλάδεμα. Τα δενδρύλλια που φυτεύονται με μπάλα χώματος παρουσιάζουν μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας στη μεταφύτευση. Οι λάκκοι φύτευσης πρέπει να έχουν διάμετρο περίπου 60 εκ. Το βάθος του λάκκου, εάν έχει προηγηθεί βαθιά καλλιέργεια, μπορεί να είναι μικρό, διαφορετικά πρέπει να ανοίγονται μεγάλοι λάκκοι (βάθους περίπου 60 εκ.) οι οποίοι να γεμίζονται με επιφανειακό χώμα εμπλουτισμένο με φωσφοροκαλλιούχα λιπάσματα. Τα δενδρύλλια πρέπει να φυτεύονται πιο βαθιά από ό,τι ήταν φυτεμένα στο έδαφος ή στα σακούλια, και το εμβόλιο σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να σκεπάζεται με χώμα.
Οι αποστάσεις φύτευσης μπορεί να είναι από 6 έως 8 μέτρα, ανάλογα με τη ζωηρότητα της ποικιλίας και του υποκειμένου, τη γονιμότητα του εδάφους και τη δυνατότητα άρδευσης ή μη. Συγκεκριμένα, όσο πιο αυξημένη είναι η ζωηρότητα της ποικιλίας/υποκειμένου, η γονιμότητα του εδάφους και η άρδευση, τόσο πιο αραιά θα πρέπει να φυτεύονται οι αμυγδαλιές. Επίσης, σημαντικό είναι, όπως ληφθεί σοβαρά υπόψη και ο τρόπος συγκομιδής, καθώς στην περίπτωση μηχανικής συγκομιδής θα πρέπει να ληφθεί πρόνοια έτσι ώστε να αφήνονται πλατιοί διάδρομοι για να είναι δυνατή η διακίνηση του οχήματος συγκομιδής.
Πριν την όποια απόφαση για την επένδυση , θα πρέπει να προηγηθεί, μια έρευνα και τεκμηριωμένη γεωτεχνική μελέτη, που θα λαμβάνει υπόψη της, τόσο τα εδαφοκλιματικά δεδομένα της περιοχής, όσο και την στόχευση της καλλιέργειας και τις δυνατότητες διάθεσης και μεταποίησης του τελικού προϊόντος στην αγορά.
Οι ποικιλίες της κατατάσσονται και επιλέγονται ανάλογα με κάποια χαρακτηριστικά τους όπως η σκληρότητα του κελύφους, την περιεκτικότητα του καρπού σε ψίχα, την εποχή άνθησης με πρώιμες και όψιμες κ.α. Οι ποικιλίες που επικρατούν στη χώρα μας είναι κυρίως οι οψιμανθείς (γιατί μειώνουν σημαντικά τη ζημιά από τους ανοιξιάτικους παγετούς) και πολύ παραγωγικές, άλλα ενδιαφέρον ως προς τα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά έχουν (και πρέπει να διερευνηθούν περαιτέρω …) και οι Ελληνικές ποικιλίες, όπως Ρέτσου, Χιώτικη.
Πολλά προβλήματα εχθρών και ασθενειών του εδάφους που μπορούν να επηρεάζουν σοβαρά την πορεία μιας καλλιέργειας, αντιμετωπίζονται επιτυχώς με τη χρήση κατάλληλων υποκειμένων.
Τα κύρια υποκείμενα που χρησιμοποιούνται είναι δύο, το σπορόφυτο αμυγδαλιάς και το αμυγδαλοροδάκινο GF677 – άλλοτε παραγόμενα από μητρικές φυτείες και άλλοτε με μεριστωματικό πολλαπλασιασμό (κύτταρο).
Η οικονομική πρόσοδος από την καλλιέργεια της αμυγδαλιάς είναι παρακινδυνευμένο να υπολογισθεί. Ένας αρδευόμενος 10 ετών αμυγδαλεώνας θα μπορούσε να παράγει 5-15 κιλά ψίχα το δέντρο, επομένως με περίπου 30 δέντρα το στρέμμα, από 150 έως 450 κιλά ψίχα το στρέμμα. Η τιμή όμως μπορεί να είναι 3,5 ευρώ, αλλά και 7 ευρώ(10 ευρώ το 2015, 6 ευρώ το 2016). Άρα η ακαθάριστη πρόσοδος ανά στρέμμα φτάνει από 525 έως 3000 ευρώ! Θα έρθουν και χρονιές βέβαια χωρίς παραγωγή λόγω παγετών και γενικά κακών καιρικών συνθηκών. Μια λογική ακαθάριστη πρόσοδος πάντως είναι κοντά στα 500-1000 ευρώ το στρέμμα ετησίως.Για τις νέες αυτογόνιμες ποικιλίες δίνονται μεγάλες παραγωγές, 170-230 κιλά ψίχα στο στρέμμα από το 5ο έτος, αλλά παραμένει άγνωστο πόσο ψηλά θα φτάσουν. Η γευστική ποιότητα όμως μερικών νέων αυτογόνιμων ποικιλιών είναι φτωχή και σε συνδυασμό με το μικρό συχνά μέγεθος ψίχας θα πρέπει να κατευθυνθούν για μεταποίηση. Σε περιορισμένες γευστικές δοκιμές τα αμύγδαλα των ποικιλιών Marta (κάπως γλυκιά), Soleta, Antoneta, Laurenne είχαν κατώτερη γευστική ποιότητα (πιο ξυλώδη γεύση, πιο σκληρή μάσηση, ελάχιστο άρωμα αμυγδάλου, περιορισμένη γλυκύτητα) από τα αμύγδαλα Texas και Ferraduel, με τα αμύγδαλα Texas να είναι τα νοστιμότερα από τα ανωτέρω. Τα αμύγδαλα Belona είχαν μια μέτρια ποιότητα
ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΕΣ ΦΡΟΝΤΙΔΕΣ
ΑΡΔΕΥΣΗ
Η αμυγδαλιά, παρόλο που θεωρείται από πολλούς ως ξηρική καλλιέργεια με περιορισμένες υδατικές απαιτήσεις, εντούτοις για να μπορέσει να αποδώσει σημαντικά θα πρέπει να αρδεύεται μερικώς ή πλήρως. Στην περίπτωση που δεν είναι δυνατή η εξασφάλιση πηγής νερού, τότε θα πρέπει να επιλέγονται οι κατάλληλες ποικιλίες για ξηρική καλλιέργεια. Η άρδευση έχει ιδιαίτερα μεγάλη σημασία κατά την περίοδο ανάπτυξης του καρπού και την περίοδο γεμίσματος της αμυγδαλόψιχας, καθώς η έλλειψη νερού στις κρίσιμες αυτές στιγμές
είναι δυνατό να προκαλέσει τόσο ποιοτική, όσο και ποσοτική υποβάθμιση της παραγωγής. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι άρδευση με 350 τόνους ανά δεκάριο κατά την περίοδο Ιούνιου-Σεπτεμβρίου καλύπτει τις ανάγκες μιας πλήρως αναπτυγμένης φυτείας. Για την άρδευση των φυτειών συστήνεται η χρήση βελτιωμένων συστημάτων άρδευσης με μικροεκτοξευτήρες ή σταγόνες, ανάλογα με την περίπτωση. Παρέχοντας τις σωστές ποσότητες νερού άρδευσης στον σωστό χρόνο και στάδιο ανάπτυξης της φυτείας, είναι δυνατό να πετύχουμε ταχύτερη ανάπτυξη των δέντρων, μεγαλύτερη παραγωγή, πιο εύγευστα αμύγδαλα με μεγάλο μέγεθος ψίχας και γυαλιστερή-λεία επιφάνεια. Σε αντίθετη περίπτωση, παράγονται αμύγδαλα με ψίχα συρρικνωμένη, μικρού μεγέθους, σκουρότερου χρώματος και με γεύση που υστερεί. Αμύγδαλα με τέτοια ψίχα δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για επιτραπέζια χρήση.
ΛΙΠΑΝΣΗ
Άζωτο: Το άζωτο προστίθεται σε αμμωνιακή μορφή είτε τον Δεκέμβριο όπως θειική αμμωνία (21-0-0), είτε τον Φεβρουάριο όπως νιτρική αμμωνία (34,5-0-0). Η βασική αζωτούχα λίπανση συστήνεται να εφαρμόζεται την περίοδο Νοεμβρίου-Φεβρουαρίου, όταν το έδαφος έχει αρκετή εδαφική υγρασία έτσι ώστε να υπάρχει διαθέσιμη ποσότητα αζώτου κατά την περίοδο έναρξης της νέας βλάστησης. Η ποσότητα εφαρμογής εξαρτάται κυρίως από την ηλικία του δέντρου. Συγκεκριμένα, η λίπανση ξεκινά από τη χρονιά της φύτευσης. Συνήθως εφαρμόζονται 300-400 γραμμάρια από ένα μικτό τύπο λιπάσματος όπως το 20-10-10 μέσα στον λάκκο και σε μεγαλύτερο βάθος από τις ρίζες του δενδρυλλίου. Από τον δεύτερο μέχρι τον πέμπτο με έκτο χρόνο της ηλικίας των δέντρων εφαρμόζονται επιπλέον περίπου 200 γραμμάρια ανά έτος και φτάνουν τα 2-3 κιλά ανά ώριμο και καλά ανεπτυγμένο δέντρο ή 100-110 κιλά ανά δεκάριο με όσο το δυνατό καλύτερο διασκορπισμό του λιπάσματος υπό μορφή θειικής αμμωνίας ή ισοδύναμης ποσότητας με άλλη μορφή.
Κάλιο: Το κάλιο εφαρμόζεται σε μεγάλες ποσότητες κατά τη φύτευση και σε όσο το δυνατό μεγαλύτερο βάθος. Το κάλιο έχει την ιδιότητα να μην ξεπλένεται και να αποθηκεύεται στο έδαφος, συνεπώς δεν είναι αναγκαία η προσθήκη του στο έδαφος κάθε χρόνο. Συστήνεται να εφαρμόζεται μία ποσότητα καλιούχου λιπάσματος γύρω στα 80-100 κιλά ανά δεκάριο, τύπου 0-0-50 κάθε δύο χρόνια ή αντίστοιχη ποσότητα άλλου καλιούχου λιπάσματος. Φώσφορο: Η ύπαρξη και διαθεσιμότητα του φώσφορου στο έδαφος αποτελεί σημαντικό στοιχείο κατά τα πρώτα χρόνια εγκατάστασης της φυτείας, καθώς ενισχύει την ανάπτυξη του ριζικού συστήματος και βοηθά στην επίτευξη ικανοποιητικής ανθοφορίας. Αργότερα, προστίθενται κάθε δεύτερο έτος σε ποσότητες 100 κιλά ανά δεκάριο λίπασμα τύπου 0-44-0 ή αντίστοιχη ποσότητα άλλου φωσφορούχου λιπάσματος .
Άλλα στοιχεία: Από τα υπόλοιπα θρεπτικά στοιχεία, η έλλειψη σιδήρου είναι πολύ συχνή σε ασβεστώδη εδάφη. Η χρήση σιδήρου σε χηλική μορφή στο έδαφος νωρίς την άνοιξη είναι πολύ αποτελεσματική. Σε περίπτωση που παρατηρείται μικροφυλλία, πιθανότερη αιτία είναι η έλλειψη ψευδαργύρου. Σε αυτές τις περιπτώσεις συστήνεται η εφαρμογή ενός ή δύο ψεκασμών στα φύλλα με χηλικό ψευδάργυρο την άνοιξη ή με θειικό ψευδάργυρο τον χειμώνα.
ΤΟ ΚΛΑΔΕΜΑ
Η αμυγδαλιά πρέπει να κλαδεύεται κάθε χρόνο την περίοδο Οκτωβρίου- Ιανουαρίου. Το κλάδεμα διακρίνεται σε κλάδεμα σχηματισμού και σε κλάδεμα καρποφορίας.
Το κλάδεμα σχηματισμού αφορά το σχήμα που θα δώσουμε στο νεαρό δέντρο. Συνήθως στην αμυγδαλιά δίνεται το κυπελλοειδές σχήμα. Δημιουργείται ένα δέντρο με 3-4 κύριους βραχίονες.
Το κλάδεμα καρποφορίας, αποσκοπεί στην ανανέωση του καρποφόρου ξύλου και τον σχηματισμό νέων καρποφόρων οργάνων. Αυτό γίνεται με αποκοπή των παλαιότερων κλάδων αλλά και την ελαφρά αραίωση. Δηλαδή το κλάδεμα αυτό αφορά την απομάκρυνση των ξηρών ή προσβεβλημένων από διάφορους εχθρούς βλαστών, αλλά και την διατήρηση του φυτού σε ένα αποδεκτό ύψος ώστε να ευκολύνεται η συγκομιδή των καρπών.
ΖΙΖΑΝΙΟΚΤΟΝΙΑ
Η καταπολέμηση των ζιζανίων είναι επίσης μία εργασία που πρέπει να γίνεται στην καλλιέργεια της αμυγδαλιάς. Μπορεί να γίνεται με μηχανικά μέσα, με χορτοκοπτικό ή με το κατάλληλο ζιζανιοκτόνο, ανάλογα με τα ζιζάνια που επικρατούν. Η καλύτερη πρακτική στην αντιμετώπιση των ζιζανίων στην αμυγδαλιά είναι η κοπή των ζιζανίων μεταξύ των γραμμών και από το Φεβρουάριο η χρήση ζιζανιοκτόνων πάνω στη γραμμή. Προσπάθειες πρέπει να γίνονται για τη διατήρηση των χειμερινών – εαρινών ζιζανίων μεταξύ των γραμμών για την ευκολότερη κίνηση των μηχανημάτων και την ταχεία απορρόφηση του βρόχινου νερού. Αλλά τα ανωτέρω ζιζάνια αποτελούν και το χώρο διατήρησης των πληθυσμών ωφελίμων εντόμων και ακάρεων του αμυγδαλεώνα, επομένως βοηθούν τα μέγιστα στη διατήρηση χαμηλών πληθυσμών των εχθρών της αμυγδαλιάς και ελαχιστοποιούν την ανάγκη εφαρμογής φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Ένας τρόπος προστασίας των ωφελίμων πληθυσμών είναι η κοπή των ζιζανίων ανά δεύτερη σειρά κάθε φορά ώστε να υπάρχουν πάντα ανεπτυγμένα ζιζάνια στον αμυγδαλεώνα. Ένας άλλος τρόπος είναι η ύπαρξη φυσικής βλάστησης στις άκρες του χωραφιού όπου και δεν εφαρμόζονται φυτοπροστατευτικά σκευάσματα. Τέλος, η χλωρή λίπανση βίκου πέραν του αζώτου που προσφέρει στην καλλιέργεια, αποτελεί και ένα σημαντικό καταφύγιο για τη διατήρηση υψηλών πληθυσμών ωφελίμων και πηγή αζώτου σε όλους τους αμυγδαλεώνες.
Καταπολέμηση εχθρών και ασθενειών
Εχθροί
Οι σοβαρότεροι εχθροί της αμυγδαλιάς είναι το ευρύτομο, οι αφίδες και ο στεφανίτης. Το ευρύτομο είναι υμενόπτερο έντομο και προσβάλλει τον φρέσκο (μαλακό)καρπό στα πρώτα του στάδια. Το σκουλήκι τρέφεται από την ψίχα των αμυγδάλων που μουμιοποιούνται (ζαρέττες) και μένουν πάνω στο δέντρο ή πέφτουν. Το τέλειο έντομο εξέρχεται από το προσβεβλημένο αμύγδαλο την επόμενη άνοιξη. Για την καταπολέμησή του είναι απαραίτητη η εφαρμογή ενός με δύο ψεκασμών. Με σκοπό τον καθορισμό του ακριβούς χρόνου ψεκασμού κατά του ευρύτομου, διατηρούνται σε δίχτυ προσβεβλημένα αμύγδαλα της τρέχουσας χρονιάς τα οποία τοποθετούνται πάνω στα δέντρα κατά την άνθιση της επόμενης χρόνιας, σε διάφορα σημεία του οπωρώνα. Παρακολουθούνται τακτικά, και ο πρώτος ψεκασμός γίνεται 5-7 ημέρες μετά την εμφάνιση των τέλειων εντόμων. Εντός 10-15 ημερών είναι δυνατό να επαναληφθεί ο ψεκασμός .Οι αφίδες προσβάλλουν το νεαρό φύλλωμα και προκαλούν καρούλιασμα και καταστροφή του φυλλώματος. Ο στεφανίτης προσβάλλει τα φύλλα και προκαλεί πρόωρη αποφύλλωση των δέντρων το καλοκαίρι. Προσβολές από αφίδες και στεφανίτη συνοδεύονται από μύκητες καπνιάς λόγω των μελιτωμάτων που προκαλούν. Η καταπολέμηση τόσο των αφίδων όσο και του στεφανίτη είναι δυνατό να γίνει παράλληλα με την καταπολέμηση του ευρύτομου.
Χημική καταπολέμηση
_ Εγκεκριμένες δραστικές ουσίες (Deltamethrin ).
_ Ο ψεκασμός πρέπει να γίνεται όταν καταγράφονται οι έξοδοι
(ιδιαίτερα των θηλέων) και όχι νωρίτερα (έχουμε εξόδους
αρρένων-πολλά δεν έχουν εξέλθει από τα αμύγδαλα) ή
αργότερα (είναι πια αργά γιατί έχει γίνει η ωοτοκία).
_ Επειδή σε ορισμένες ποικιλίες (π.χ. Texas) το νύγμα της
ωοτοκίας προκαλεί και καρπόπτωση, σε αυτές τις περιπτώσεις
συνιστάται η επέμβαση να γίνει νωρίτερα σε σύγκριση με τις
άλλες ποικιλίες.
_ Το είδος αυτό είναι ημερόβιο (ψεκασμός πρωί, ηλιόλουστες
ημέρες).
Ασθένειες
Οι πιο σοβαρές ασθένειες της αμυγδαλιάς είναι η μονίλια και ο εξώασκος. Η μονίλια προσβάλλει όλα τα εναέρια μέρη του φυτού προκαλώντας νεκρώσεις και ξηράνσεις. Οι καρποί προσβάλλονται σε όλα τα στάδια ανάπτυξής τους με αποτέλεσμα τη σήψη ή και τη μουμιοποίησή τους. Ο εξώασκος προσβάλλει τα φύλλα της αμυγδαλιάς και προκαλεί συμπτώματα τα οποία γίνονται εμφανή νωρίς την άνοιξη. Η ασθένεια προκαλεί έντονη παραμόρφωση των φύλλων και αποφύλλωση. Για την αντιμετώπιση της μονίλιας εφαρμόζονται ψεκασμοί με τα κατάλληλα μυκητοκτόνα κατά την περίοδο της άνθισης . Οι συνιστώμενοι ψεκασμοί εφαρμόζονται σε τρία βλαστικά
στάδια: έκπτυξη των οφθαλμών, ρόδινη κορυφή και
πλήρη άνθηση.
Εγκεκριμένες δραστικές ουσίες για την καταπολέμηση της μονίλιας:
Boscalid/pyraclostrobin, captan, iprodione, fenbuconazole,
prochloraz (21/10/2016), ενώ για την αντιμετώπιση του εξώασκου διενεργούνται χειμερινοί ψεκασμοί.
Συγκομιδή
Η ωρίμανση των αμυγδάλων σηματοδοτείται με την έναρξη του κατά μήκος σκισίματος του περικαρπίου το οποίο στη συνέχεια ανοίγει πλήρως για να εκτεθεί ολόκληρο σχεδόν το αμύγδαλο και να αρχίσει η αποξήρανσή του. Έτσι, καθώς τα αμύγδαλα αποξηραίνονται, η πρόσφυσή τους στο δέντρο μειώνεται και τείνουν να πέσουν στο έδαφος. Το σκίσιμο του περικαρπίου παρατηρείται πρώτα στους καρπούς που βρίσκονται περιφερειακά της κόμης και προοδευτικά επεκτείνεται στους καρπούς που βρίσκονται στο εσωτερικό της κόμης. Είναι πολύ σημαντικό όπως η συγκομιδή του καρπού ξεκινήσει αφού ολοκληρωθεί το σκίσιμο του περικαρπίου και στα αμύγδαλα που βρίσκονται στο εσωτερικό της κόμης. Ανάλογα με την ποικιλία, η συγκομιδή ξεκινά από τα τέλη Αυγούστου και ολοκληρώνεται μέχρι τον Οκτώβριο. Ο πλέον διαδεδομένος τρόπος συγκομιδής των αμυγδάλων είναι χειρωνακτικά με ράβδισμα στο εσωτερικό της κόμης με αποτέλεσμα την πτώση των αμυγδάλων σε ειδικά δίχτυα τα οποία τοποθετούνται κάτω από τα δέντρα. Μετά τη συγκομιδή των αμυγδάλων οι καρποί αποφλοιώνονται σε ειδικά αποφλοιωτικά μηχανήματα. Ακολουθεί η αποξήρανση ,που γίνεται στον ήλιο ή σε ξηραντήριο σε θερμοκρασία 42-43ºC. Το ποσοστό υγρασίας των αποξηραμένων αμυγδάλων πρέπει να είναι γύρω στο 10% ή μικρότερο, κατά προτίμηση 5-7%. Η διάθεση των αμυγδάλων μπορεί να γίνει είτε με το κέλυφος είτε χωρίς το κέλυφος, αφού σπάσουν σε ειδικά μηχανήματα (σπαστήρες)
ΝΕΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ – ΝΕΕΣ ΙΔΕΕΣ
Καινούριες ποικιλίες από την Ισπανία με χαρακτηριστικά που αυξάνουν την παραγωγή και μειώνουν το κόστος. Αυτογόνιμες ποικιλίες που μειώνουν τον κίνδυνο μειωμένης παραγωγής λόγω όψιμων παγετών. Οψιμότερη άνθιση από τις παραδοσιακές ποικιλίες που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα (Τέξας, Φερανιά και Φεραντουέλα). Ο συνδυασμός αυτογόνιμης ποικιλίας και οψιμότητας της άνθισης διασφαλίζουν την παραγωγή και στις πιο δύσκολες χρονιές.
ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ
Στο καινούριο σύστημα υπέρπυκνης φύτευσης αμυγδαλιάς η μηχανική συγκομιδή γίνεται με το ίδιο μηχάνημα που χρησιμοποιείται στην μηχανική συγκομιδή της ελιάς και του αμπελιού. Η διαδικασία είναι πολύ γρήγορη και πολύ πιο οικονομική σε σχέση με τον παραδοσιακό τρόπο.
ΕΙΔΙΚΑ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΑ
Προσοχή! Γι’ αυτό το σύστημα καλλιέργειας, απαραίτητη είναι η χρήση συγκεκριμένων υποκειμένων. Τα ειδικά αυτά υποκείμενα είναι χαμηλής ανάπτυξης και διευκολύνουν την καλλιεργητική τεχνική και την μηχανική συγκομιδή. Αν γίνει χρήση των κλασσικών υποκειμένων (GF-677 – σπορόφυτα) το σχήμα των δέντρων θα είναι προβληματικό.
ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Στο σύστημα πυκνής φύτευσης η παραγωγή ανά στρέμμα αναμένεται να είναι μεγαλύτερη εξαιτίας του μεγαλύτερου αριθμού δένδρων ανά στρέμμα, όπως επίσης και της μεγαλύτερης εκμεταλλεύσιμης έκτασης.
ΜΙΚΡΟΤΕΡΟ ΚΟΣΤΟΣ
Τα εργατικά έξοδα στο νέο αυτό σύστημα καλλιέργειας της αμυγδαλιάς είναι εξαιρετικά μειωμένα. Ένας παραγωγός μπορεί να καλλιεργεί μηχανικά αρκετά στρέμματα μόνος του. Η συγκομιδή, το κλάδεμα, η επεξεργασία του εδάφους και η καταστροφή των ζιζανίων γίνεται εξολοκλήρου μηχανικά.
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ
ISABELONA
AVIJOR
SOLETA
GUARA
prootos
