Γράφει η Μάγδα Ανδρονικίδου
*Γεωπόνος, Επιστημονική Σύμβουλος HERBS & OILS
Οι αναταράξεις στην εφοδιαστική αλυσίδα και οι ανατιμήσεις στα αγροτικά εμπορεύματα ξεκίνησαν με την πανδημία, στην συνέχεια εντάθηκαν με τα ακραία καιρικά φαινόμενα (κλιματική αλλαγή) και συνέχισαν στην ενεργειακή κρίση. Η κατάσταση επιδεινώθηκε περισσότερο με την πολεμική σύρραξη Ουκρανίας – Ρωσίας, με συνέπεια τον τεράστιο αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία .
Οι εξαγωγές Ρωσίας – Ουκρανίας, καλύπτουν παγκοσμίως το 30% του σιταριού, το 20% του καλαμποκιού, το 80% του ηλιελαίου, το 30% του κριθαριού, που είναι βασικά συστατικά για τρόφιμα και ζωοτροφές. Οι εμπορικές σχέσεις Ρωσίας – Ουκρανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν ισχυρές αλλά ο πόλεμος θα τις διαταράξει. Πρέπει να ενισχυθεί η επισιτιστική ασφάλεια στην Ευρώπη και να μειωθεί η εξάρτηση από το Ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Θα αναρωτηθεί εύλογα κάποιος, η Ελλάδα δεν έχει ούτε σιτάρι; Η Ελλάδα είναι καλυμμένη με σκληρό σιτάρι (για μακαρόνια, σιμιγδάλι) λόγω συνδεδεμένης ενίσχυσης αλλά παράγει μόνο το 20% του μαλακού σιταριού που χρειάζεται (για ψωμί). Βέβαια στις βόρειες χώρες λόγω ψύχους δεν γίνεται η καλλιέργεια σκληρού σιταριού.
Η έλλειψη σιταριού και η ακρίβεια αυτού (πέραν της αισχοκέρδειας) είναι πρόβλημα. Στην Ελλάδα πέρυσι το μαλακό σιτάρι είχε 21 λεπτά/κιλό, στον μύλο έφτανε τα 27 λεπτά και στο φούρνο τα 37 λεπτά. Τώρα αντίστοιχα είναι 21 – 45 – 77 λεπτά το κιλό.
Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), η Παγκόσμια Τράπεζα ανησυχούν για την διατάραξη της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), στη Μέση Ανατολή, στη Βόρεια Αφρική, γιατί εξαρτώνται από την παραγωγή δημητριακών Ουκρανίας – Ρωσίας. Η ΕΕ λέει << πρέπει να θρέψουμε τους λαούς μας >> .
Ο Φιλανδός υπουργός γεωργίας στην συνάντηση του συμβουλίου υπουργών Γεωργίας είπε: «έρχεται επισιτιστική κρίση, χρειάζονται στήριξη οι αγροκτηνοτρόφοι μας, τα κόστη παραγωγής ξέφυγαν με τα λιπάσματα – τις ζωοτροφές – την ενεργειακή κρίση.»
Ένας κόσμος με ασταθή προμήθεια τροφίμων δοκιμάζεται από εξεγέρσεις –από λιμό – από κοινωνικές αναταραχές και μαζική μετανάστευση. Ήδη ο πόλεμος προκάλεσε κύμα σοκ στις διεθνείς αγορές τροφίμων, επιδείνωσε την παγκόσμια πείνα, διατάραξε την προσφορά και διόγκωσε τις τιμές.
Λιπάσματα: Οι τιμές των λιπασμάτων οδηγήθηκαν σε ιστορικά υψηλά για τον λόγο διαταραχών στην εφοδιαστική αλυσίδα, εκτόξευσης κόστους πρώτων υλών, υψηλής ζήτησης και γεωπολιτικών παιχνιδιών. Η ουρία και τα αζωτούχα λιπάσματα π.χ από 16€ το σακί πέρυσι φέτος εκτινάχθηκαν στα 40€. Σταμάτησε η ροή Καλίου από την Λευκορωσία λόγω κυρώσεων από την ΕΕ. Αρκετές μονάδες λιπασμάτων, όπως ο γίγαντας των λιπασμάτων YARA, ανέστειλαν την λειτουργία τους λόγω υψηλού κόστους πρώτων υλών, ενέργειας και κυρίως φυσικού αερίου (αμμωνία και θείο είναι υποπροϊόντα φυσικού αερίου) και υψηλού κόστους μεταφοράς. Παράγοντες της αγοράς υπολογίζουν 20 με 30 % υποχώρηση της χρήσης λιπασμάτων στα χωράφια (ΥΠΟΛΙΠΑΝΣΗ).
Ζωοτροφές: Οι αυξήσεις τιμών στις ζωοτροφές γίνονται εκρηκτικές, < μέγας χαμός > στις αυξήσεις του κόστους παραγωγής (πετρέλαιο – ρεύμα). Οι εκτροφές στη κτηνοτροφία και πτηνοτροφία είναι μη βιώσιμες . Πρωτόγνωρη κατάσταση! Θα δούμε κοπάδια να υποσιτίζονται γιατί απειλείται έλλειψη ζωοτροφών, θα δούμε μείωση ζωϊκού κεφαλαίου, συρρίκνωση της παραγωγικότητας των μονάδων, λιγότερο γάλα και γαλακτομικά, πέραν της εμφάνισης ασθενειών (η κοινή αγροτική πολιτική στοχεύει στην ευζωία των ζώων). Το καλαμπόκι από 18 λεπτά πήγε 36 – 40 λεπτά λένε οι πτηνοτρόφοι. Το τριφύλλι από 16 λεπτά έχει 39 λεπτά σήμερα. Λάθος η εξάρτηση της χώρας μας από σκόνη γάλακτος και παγοκολόνες από Γερμανία και Ολλανδία και καλαμπόκι από Ρουμανία – Βουλγαρία!
Στρατηγικές << από το αγρόκτημα στο πιάτο ( F2F )>> και <<βιοποικιλότητας >> : Πολλές οι φωνές για αναβολή αυτών των στρατηγικών του νέου πρασινίσματος για χάρη των δημητριακών, των οσπρίων, των ζωοτροφών. Προτεραιότητα έχει η παραγωγικότητα έναντι των πολιτικών πρασινίσματος. Όμως ο επίτροπος Γεωργίας στις 21/3 κατέστειλε κάθε έκκληση για εγκατάλειψη των στρατηγικών αυτών. Το μόνο που είπε είναι ότι απελευθερώνονται από την υποχρεωτική αγρανάπαυση 40 εκατομμύρια στέμματα αγροτικής γης της ΕΕ για καλλιέργειες. Αυτό σημαίνει ότι για την χώρα μας είναι 300 χιλιάδες στρέμματα. Πρόσφατα ο πρωθυπουργός είπε ότι η έκταση αυτή της αγρανάπαυσης είναι έτοιμη για καλλιέργεια π.χ με ηλίανθο για ηλιέλαιο. Επίσης, ο στόχος της Βιολογικής Γεωργίας αντί για 25% της καλλιεργήσιμης γης μέχρι το 2030 να γίνει 17% .
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΓΗ ΣΤΟ ΑΡΟΤΡΟ θέλει η ΕΕ: Δίνονται κίνητρα από την κομισιόν να αναζητηθούν εκτάσεις γης για καλλιέργεια. Στην Ελλάδα μέγα πρόβλημα της γεωργίας είναι ο μικρός και πολυτεμαχισμός του κλήρου. Με πολιτική βούληση όμως (τοπική και κεντρική) υπάρχει τρόπος μεγέθυνσης του κλήρου. Μεταβίβαση παραγωγικής γης σε κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Αντί αυτού όμως βλέπουμε να συνεχίζουν να μισθώνονται δημόσιες εκτάσεις στην Δυτ. Μακεδονία όχι σε ντόπιους, αλλά για βοσκοτόπια της Κρήτης με δικαιώματα από το εθνικό απόθεμα χωρίς σχεδιασμό από κάποιους …!!!
Επίσης, με νομοθετική ρύθμιση επετράπη το 1% των παραγωγικών εκτάσεων ανά περιφέρεια η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών. Γιατί, μας περίσσευαν εκτάσεις; 13.000στρ. παραγωγικής γης της χώρας για φ/β. Αιτήσεις των αγροτών όμως στην Κοζάνη για φ/β απερρίφθηκαν για χάρη μεγάλων εταιριών! Μεγάλες εταιρείες και funds στήνουν Φ/Β, ανεμογεννήτριες, θερμοκήπια σε εκχερσωμένη γη! Αγρότες και κτηνοτρόφοι αντιδρούν. Ε και; Στην Δυτ. Μακεδονία με την απολιγνιτοποίηση 30.000 στρμ. θα αξιοποιηθούν για μεταβολή του παραγωγικού μοντέλου της περιοχής. Όλα είναι 150.000 στρμ. Πόσα θα παραχωρηθούν για τις ανάγκες των αγροτών;
Η γεωργία έγινε κρίσιμη πολιτική ασφαλείας
ΕΡΓΑΛΕΙΟΘΗΚΗ ΚΟΜΙΣΙΟΝ: ανακοινώθηκε στις 23/3 και περιλαμβάνει τα παρακάτω:
- Επιτρέπεται η καταβολή κρατικών ενισχύσεων όπως στο covid 19 με όριο 35.000€ ανά εκμετάλλευση .
- Να αξιοποιηθεί το αποθεματικό κρίσης με προσαύξηση 200% από τα Κράτη – Μέλη
- Ιδιωτική αποθεματοποίηση στον κλάδο χοιροτροφίας
- Δίνεται ελεύθερο στα Κ-Μ να μειώσουν στο 0% το ΦΠΑ στα τρόφιμα
- Περιορισμένη κατανάλωση λόγω υψηλών τιμών
- Στήριξη για λιπάσματα με πλαφόν 2000€
Agrovoice News
Τελευταίες δημοσιεύσεις από: Agrovoice News (Αρθρογραφία)
- Πρόγραμμα Καταπολέμησης και Επιτήρησης της Λύσσας - 27/03/2023
- ΥΠΑΑΤ: Υπεγράφησαν αποφάσεις ορισμού Ενδιάμεσων Φορέων Παρεμβάσεων του Πυλώνα ΙΙ του ΣΣ ΚΑΠ - 27/03/2023
- Υπογραφή συμφωνίας εξουσιοδότησης μεταξύ του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και του Αναγνωρισμένου Οργανισμού ”American Bureau of Shipping” - 14/12/2022
